W nowoczesnym budownictwie coraz częściej pojawia się pojęcie rekuperacji. Dobrze zaprojektowany system rekuperacji nie tylko zapewnia komfort i świeże powietrze w domu, ale także realnie obniża koszty ogrzewanie. W tym artykule odpowiadamy na pytania: rekuperacja – co to, jak działa rekuperacja oraz jakie są zalety tego rozwiązania.
Rekuperacja – co to?
Rekuperacja to pojęcie, które coraz częściej pojawia się w kontekście nowoczesnych systemów wentylacyjnych, stosowanych między innymi w domach pasywnych (ale nie tylko). Rekuperacja to inaczej wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Oznacza to, że powietrze wywiewane z budynku oddaje swoje ciepło napływającemu, świeżemu powietrzu z zewnątrz. Dzięki temu budynek nie wychładza się podczas wymiany powietrza.
Najważniejszym urządzeniem całego systemu jest rekuperator powietrza. To właśnie w nim zachodzi wymiana powietrza i odzyskiwane jest ciepło.
Jak działa rekuperacja?
Jeśli chcesz dokładnie zrozumieć, jak działa rekuperacja, trzeba przyjrzeć się schematowi pracy całego systemu oraz poznać jego najważniejsze elementy.
Budowa systemu rekuperacji
Każdy system rekuperacji składa się z kilku kluczowych elementów:
- Czerpnia powietrza – otwór lub kanał, przez który powietrze z zewnątrz trafia do instalacji wentylacyjnej.
- Wyrzutnia powietrza – miejsce, przez które zużyte powietrze jest usuwane z budynku na zewnątrz.
- Rekuperator powietrza – serce całego systemu, czyli urządzenie, w którym następuje wymiana ciepła pomiędzy powietrzem nawiewanym a wywiewanym. Składa się z: wymiennika ciepła (krzyżowego, przeciwprądowego lub obrotowego), wentylatora nawiewnego, wentylatora wywiewnego, filtrów powietrza i automatyki sterującej.
- Kanały wentylacyjne – przez nie powietrze rozprowadzane jest po budynku.
- Anemostaty wywiewne lub nawiewne – końcowe elementy instalacji, przez które powietrze dostaje się do pomieszczeń lub jest z nich usuwane.
Na czym polega rekuperacja?
Teraz możemy przejść do wytłumaczenia, jak działa rekuperacja. Powietrze z zewnątrz jest zasysane przez czerpnię i trafia do rekuperatora, gdzie przechodzi przez filtr, który zatrzymuje zanieczyszczenia. Powietrze z wewnątrz jest zaś kierowane do wymiennika, gdzie następuje odzysk ciepła – energia cieplna z powietrza wywiewanego trafia do powietrza nawiewanego. Sprawność takiego odzysku to średnio nawet 85-95%.
Ciepłe i przefiltrowane powietrze trafia do pomieszczeń w mieszkaniu przez kanały nawiewne i anemostaty. Zużyte powietrze, po przejściu przez wymiennik ciepła, jest usuwane na zewnątrz przez wyrzutnię.

Rekuperacja w domu – zalety
Rekuperacja w domu przynosi liczne korzyści zarówno dla komfortu mieszkańców, jak i domowego budżetu. Jest to rozwiązanie, po które coraz częściej sięgają też inwestorzy przy budowie nowoczesnych budynków. Największe zalety rekuperacji to:
- Odzyskiwanie ciepła – największą zaletą jest oczywiście odzysk ciepła z usuwanego powietrza. Dzięki temu spadają koszty ogrzewania domu, a sama inwestycja może zwrócić się w ciągu kilku lat. Oszczędność może wynosić nawet 60%. Przy wentylacji grawitacyjnej około 30-40% ciepła ucieka przez kominy wentylacyjne.
- Czyste powietrze przez cały rok – zastosowanie filtrów sprawia, że rekuperacja zapewnia powietrze wolne od bakterii, pyłków, smogu i innych zanieczyszczeń lotnych (w zależności od tego, jakie filtry są zamontowane). Jednocześnie wszystkie pomieszczenia w budynku są stale przewietrzane – nie musisz otwierać okien.
- Intensywność wymiany powietrza – rekuperator kontroluje, ile powietrza zewnętrznego dostaje się do środka, podczas gdy tradycyjna wymiana grawitacyjna nie daje takiej kontroli. Pozwala to utrzymać komfortowe warunki w domu przez cały czas. Uczucie duchoty odchodzi w zapomnienie.
- Prawidłowa wilgotność powietrza – rekuperacja usuwa nadmiar wilgoci, co zapobiega powstawaniu grzybów czy pleśni.
Przeczytaj również: Ile kosztuje rekuperacja?
Co to jest rekuperacja? Podsumowanie
System rekuperacji to nowoczesna wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, która zapewnia czyste powietrze w domu przez cały rok, a jednocześnie obniża koszty ogrzewania. Dzięki rekuperacji powietrza nie musisz martwić się o przeciągi czy nadmiar wilgoci wewnątrz. Odpowiednio dobrany rekuperator oraz dobrze zaprojektowana instalacja zapewnią komfort i oszczędności przez wiele lat.